Soạn bài Bến quê Ngữ văn 9 đầy đủ hay nhất

Quê hương hai tiếng thân thương mà gần gũi. Nơi đó có cha mẹ, có những người thân yêu và có cả một khoảng trời thân thuộc đang đợi ta trở về. Truyện ngắn Bến quê của nhà văn Nguyễn Minh Châu cũng là một tác phẩm trong chủ đề đó, truyện ngắn là những trải nghiệm, những suy ngẫm, trăn trở của nhà văn về cuộc đời. Qua đó, làm thức tỉnh trong trái tim người đọc về những giá trị nhân văn bình dị nhất về cuộc sống gia đình, quê hương.

Hôm nay, mình sẽ hướng dẫn các bạn soạn bài Bến quê Ngữ văn 9 tập 2 để cảm nhận rõ hơn điều đó.

SOẠN BÀI BẾN QUÊ NGỮ VĂN 9 TẬP 2

I. Tìm hiểu tác phẩm Bến quê Ngữ văn 9 tập 2

1. Tác giả

• Nguyễn Minh Châu là một trong những cây bút văn xuôi tiêu biểu của nền văn học thời kỳ kháng chiến chống Mĩ. Ông đã góp phần làm đổi mới nền văn học nước nhà từ những năm 80 TK XX đến nay
• Năm 2000 ông được nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

2. Tác phẩm

• Bố cục văn bản
• Đoạn 1: Từ đầu đến “cửa sổ nhà mình”
• Nội dung: Nói về cảm nhận của nhân vật Nhĩ về thiên nhiên
• Đoạn 2: Còn lại
• Nội dung: Cảm nhận về con người và cuộc sống của nhân vật Nhĩ

II. Hướng dẫn soạn bài Bến quê Ngữ văn 9 tập 2

1. Câu 1 trang 107 SGK Ngữ văn 9 tập 2

• Hoàn cảnh của nhân vật Nhĩ: Nhân vật Nhĩ cuối đời rơi vào một hoàn cảnh vô cùng éo le, đáng thương. Là một người đã từng đi rất nhiều nơi trên thế giới nhưng cuối đời lại mắc bệnh khiến anh bị liệt toàn thân, không thể nào di chuyển được. Chính lúc này, anh mới phát hiện ra cái vẻ đẹp của cái bãi bồi màu mỡ ngay bên kia sông.
• Qua đó, tác giả muốn nhắn nhủ với bạn đọc: Cuộc sông vô cùng biến động, vô cùng lắt léo đầy bất ngờ, nghịch lý chúng ta nên biết trân trọng những điều bịnh dị, những giá trị tốt đẹp ngay bên cạnh mình.

2. Câu 2 trang 107 SGK Ngữ văn 9 tập 2

• Khoảng không gian qua ô cửa sổ mở ra trước mắt Nhĩ là một không gian có chiều sâu, rộng: Vòm trời như cao hơn, những bông hoa bằng lăng, đến con sông Hồng với màu đỏ nhạt đã vào thu, vòm trời là bãi bồi bên kia sông.
• Niềm khao khát của Nhĩ những ngày cuối đời là được đặt chân lên cái bãi bồi bên kia sông. Vì chính lúc này, anh sắp đi hết phần cuối của cuộc đời mình, anh mới nhận ra những giá trị thực sự của cuộc sống, anh nuối tiếc, hối hận vì đã bỏ quên những vẻ đẹp bình dị, gần gũi ngay tại quê hương mình. Đó chính là sự thức tỉnh những giá trị bền vững, bình thường mà con người hay bỏ quên.

3. Câu 3 trang 107 SGK Ngữ văn 9 tập 2

Ngò bút miêu tả của Nguyễn Minh Châu đặt nhân vật Nhĩ vào một hoàn cảnh vô cùng éo le, bất hạnh nhưng rất tinh tế và thấm đượm tính nhân đạo, nhân vật được tác giả miêu tả vô cùng chân thực, cụ thể và sinh động.

• Sự tính tế thể hiện qua chi tiết: Những suy nghĩ của nhân vật về cuộc đời về lẽ sống, thiên nhiên qua đôi mắt của nhân vật vô cùng sống động, bình dị và nên thơ
• Tình thần nhân đạo được thể hiện qua bài viết: Tác giả đã đặt nhân vật của mình vào một hoàn cảnh vô cùng éo le làm cho tình tiết câu chuyện trở nên đầy chiều sâu, làm nổi bật khát vọng sống.

4. Câu 4 trang 107 SGK Ngữ văn 9 tập 2

• Những chi tiết miêu tả chân dung và cử chỉ của nhân vật Nhĩ với vẻ rất kỳ lạ và khác thường: “Anh cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra ngoài, giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài cửa sổ khoát khoát – y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó”. Hành động khác thường này có thể hiểu là anh rất nôn nóng, thúc giục cậu con trai của mình đi nhanh kẻo lỡ mất chuyến đò cuối cùng trong ngày.
• Sâu trong hành động có phần rất kỳ lạ đó, ta nhận thấy đó chính là ý muốn muốn thức tỉnh mọi người về những cái “vòng vèo, chùng chình” để hướng tới những giá trị đích thực vốn rất giản dị, gần gũi và bền vững.

5. Câu 5 trang 107 SGK Ngữ văn 9 tập 2

Những hình ảnh, chi tiết mang tính biểu tượng trong truyện ngắn là:

• Những chi tiết, hình ảnh của bãi bồi bên kia sông, bằng lăng, thiên nhiên ngoài khung cửa sổ biểu tượng cho vẻ đẹp bình dị của quê hương
• Những bông hoa bằng lăng cuối mùa và tiếng những tảng đất lở ở bờ sông bên này đổ ụp vào trong giấc ngủ của Nhĩ lúc gần sáng gợi cho người đọc về những ngày cuối cùng của cuộc đời của Nhĩ
• Đứa con trai của Nhĩ sa vào một đám chơi phá cờ thế trên đường gợi ra điều mà Nhĩ gọi là sự vòng vèo, chùng chình trong đời sống con người.
• Hành động và cử chỉ của Nhĩ ở cuối truyện cũng mang ý nghĩa biểu tượng.

6. Câu 6 trang 107 SGK Ngữ văn 9 tập 2

• Chủ đề của truyện của thể hiện tập trung ở đoạn: Nhĩ nhận ra đứa con trai ham chơi, quên cả việc bố nhờ “Thì ra thằng con trai của anh chỉ mới đi được đến…không bao giờ giải thích hết”.
• Ý nghĩa của đoạn văn là: Thức tỉnh mỗi người về những giá trị thiêng liêng trong cuộc sống, nó gần gũi mà thân thuộc không phải những thứ xa xôi khó tìm kiếm, đồng thời tác giả muốn gửi gắm – con người khó tránh khỏi những điều vòng vèo, chùng chình.

III. Luyện tập bài Bến quê Ngữ văn 9 tập 2

1. Câu 1 trang 108 SGK Ngữ văn 9 tập 2

• Nghệ thuật miêu tả thiên nhiên của tác giả trong đoạn đầu truyện: Cảnh vật được miêu tả theo tâm trạng của con người, theo trật tự từ gần tới xa, tạo ra một khoảng không gian cao rộng. Cảnh vật được tác giả miêu tả vô cùng tinh tế, thấm đượm tinh người. Những bông bằng lăng tuy mới nở nhưng màu sắc đã nhợt nhạt, “đã sắp lập thu” → mọi thứ đều mang vẻ buồn bã sắp tàn.

2. Câu 2 trang 108 SGK Ngữ văn 9 tập 2

Cảm nghĩ về đoạn văn:

• Đoạn trích cho người đọc cảm nhận một cách rõ nét về bài học nhân sinh, nó được thể hiện thông qua suy nghĩ của nhân vật Nhĩ và đứa con trai: Đời người khó tránh được những lúc vòng vèo hay chùng chình và người ta thường chẳng bao giờ nhiệt tình làm điều mà mình không thích. Đoạn trích gọi cho người đọc nhiều ý nghĩa, nhiều cảm nhận và hơn hết đó chính là nỗi đau, nỗi buồn của nhân vật Nhĩ đồng thời để lại nhiều suy ngẫm cho người đọc.