Phở khô tôi đã nhớ và đã yêu

Tôi nhớ về món phở ở Quy Nhơn như một cái gì đó nhỏ bé, không được ai nhắc tên và ít người biết tới. Dân Quy Nhơn coi đó là một khẩu phần ăn sáng bình thường mà mỗi ngày mọi người đều ăn chỉ để no cái bụng. Nhưng với tôi, phở khô Quy Nhơn không giống với những sợi phở tươi đại diện cho nền văn hóa ẩm thực nước nhà – món phở tươi Việt Nam mà ông bà Tây ta nào cũng nhắc tới khen ngon đấy. Phở Quy Nhơn chúng tôi không có vinh dự được như thế.

Phở chúng tôi bán vỉa hè lề đường, trong các quán ăn nhưng tôi không hiểu sao món phở ngon như vậy lại không bán ở trong các nhà hàng ở phố. Người ta thường chỉ nấu phở tươi – trong khi món phở đó vốn không phải từ Bình Định mà sinh ra. Người ta thường chỉ thích cái gì đưa từ bên ngoài vào. Thường thế. Nhưng tôi có lẽ khó tính hơn, truyền thống hơn về lĩnh vực ăn uống này một chút. Tôi thích món phở khô bản xứ, như thích món trà sữa trân châu truyền thống cơ bản mà không phải biến tấu ra nhiều thức uống như bây giờ.

Cái ấn tượng sâu đậm mà món phở khô đã gây đầy thương nhớ cho tôi ngay từ những ngày còn bé đã khiến tôi mãi mãi không thể nào quên, cứ chấp nhất giữ nó trong trí nhớ dai dẳng đến tận khi đã trưởng thành. Dù đi học bao xa, dù mỗi lần về nhà tôi vẫn không quên đòi mẹ dẫn đi ăn phở. Vậy mà tôi cứ mãi thèm thuồng khi xa nó đấy. Nhắc với mẹ luôn.

Tất nhiên, bún ở Quy Nhơn cũng rất ngon và còn nhiều món khác. Tôi cũng ăn. Nhưng ghiền nhất chỉ có phở. Thích nhất cái cảm giác thư thái, đầy thỏa mãn khi một tô phở nóng hổi còn nghi ngút khói đưa ra. Nhìn vào đã thấy những sợi phở trắng đục, nhỏ bé nằm một cách yên bình trong ấy – tựa như thành phố quê tôi vậy.

Quy Nhơn cũng nhỏ bé, yên bình thư thái mà hưởng thụ, chẳng cần phải xô bồ, bon chen làm chi. Màu nước dùng cũng khá trầm nhưng vẫn có cái gì đó thanh đạm, sáng trong tựa như tâm hồn của người dân bản xứ. Lớp thịt bò cũng nằm khép mình ở trên phở ấy – ngôi sao của món nhưng không hề kiêu ngạo. Chỉ cần một chút rau quế, thêm một chút hành, một chút nước mắm, một chút ớt, một chút chanh – vậy là đã không chê vào đâu được.

Buồn một nỗi là lúc còn ở nhà không thể ngày nào cũng ăn phở. Vì món phở bây giờ bán rẻ lắm cũng đã 15 ngàn một tô rồi. Dù rất ngon, rất bình dân nhưng nó vượt quá kinh tế nhà tôi. Thôi đành chịu. Tôi thích phở nhưng không được thưởng thức nó một cách trọn vẹn lâu dài. Nên phở vẫn ở trong tim tôi mãi.

Tôi từng tự hỏi bản thân : mai này đi xa bản quán, hoặc lấy chồng ở tận đẩu tận đâu liệu có còn được ăn món phở khô quê nhà thêm một lần nào nữa ?… Rất khó để chạm tới. Như vậy đã thương, đã nhớ nay lại càng khắc khoải hơn. Nếu tôi có khiếu buôn bán, có khi tôi sẽ mở quán phở khô chính gốc Quy Nhơn để thỏa lòng. Còn hơn là thèm nó mà chẳng có dịp ăn được. Tôi đã từng đi học ở Sài Gòn. Quán ăn Quy Nhơn cũng có, nhưng hình như chẳng có quán nào bán phở khô cả. Chỉ là bún chả cá, chỉ là bánh xèo hay bánh bèo mà thôi. Người ta quên mất phở khô rồi.

Nhiều lần suy nghĩ, tôi tự hỏi rất nhiều những người con xa xứ Quy Nhơn, có ai thèm món phở khô đến nao lòng như tôi ?. Có ai mỗi lần gọi điện về nhà là nhắc ngay món phở khô nhỏ bé, yên bình đó và thèm được ăn ngay lập tức không ?. Thậm chí có những người ở nước ngoài, nhưng người ta chắc gì đã nhớ…

Tội nghiệp cho những đứa ghiền phở, si tình phở như tôi…

PHƯƠNG THỤ