Phân tích hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến của tác giả Quang Dũng

Phân tích hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến của tác giả Quang Dũng

Hướng dẫn

Có thể nói thành công lớn nhất của bài thơ Tây Tiến chính là việc xây dựng thành công hình tượng người lính Tây Tiến kiên cường bất khuất nhưng không kém phần hào hoa, phong nhã. Anh chị hãy phân tích hình tượng người lính trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng để thấy chân thực nhất bức chân dung sống động này.

I. Dàn ý chi tiết cho đề bài phân tích hình tượng người lính Tây Tiến

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả và tác phẩm, dẫn dắt và hình tượng người lính: Trong số các sáng tác viết về người lính ấy có tác phẩm “Tây Tiến” của Quang Dũng.

2. Thân bài

• Hình tượng người lính anh dũng, hiên ngang: Không mọc tóc là kết quả của những trận sốt rét rừng khủng khiếp, ở nơi rùng thiêng nước độc
• Hình ảnh người lính với tâm hồn lãng mạn: Câu thơ mang nguyên vẹn ước mơ, khao khát tận đáy lòng đang trào dâng và đong đầy trong ánh mắt của người lính
• Hình tượng bi tráng, vẻ đẹp trong sự hi sinh của người lính: dường như người lính ngã xuống chỉ là đang dừng nghỉ chân, cái chết không phải là ngừng chiến đấu

3. Kết bài

Ý nghĩa của hình tượng người lính: Qua dòng hồi tưởng và nỗi nhớ của Quang Dũng, chúng ta thấy được những chiến sĩ trong đoàn binh Tây Tiến hiện lên giữa những khó khăn.

II. Bài tham khảo

Hình ảnh những người lính nói chung và những người lính trong thời kì chống Pháp nói riêng từ lâu đã được các tác giả đưa vào văn thơ như một nguồn thi cảm., các nhà văn, nhà thơ viết về người lính với một lòng tự hào, kiêu hãnh. Trong số các sáng tác viết về người lính ấy có tác phẩm “Tây Tiến” của Quang Dũng, được ra đời ngay trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp.

Tây Tiến là đơn vị quân đội được thành lập đầu năm 1947 với nhiệm vụ phối hợp cùng quân đội lào bảo vệ biên giới Việt – Lào, địa bàn hoạt động rộng lớn, khắp các tỉnh Sơn La, Hòa Bình, Lai Châu, Sầm Nưa (Lào). Các chiến sĩ trong binh đoàn Tây Tiến phần đông là thanh niên Hà Nội, có nhiều học sinh sinh viên. Mặc cho hoàn cảnh chiến đấu khó khăn, thiếu thốn và nguy hiểm nhưng những người lính vẫn sống lạc quan và chiến đấu dũng cảm. Bài thơ là nỗi nhớ da diết về những kỉ niệm không thể nào quên của tác giả về đoàn quân Tây Tiến. Những nỗi nhớ ấy được kết tinh trong bức chân dung người lính Tây Tiến. Trước hết đó là nét gân guốc, dũng mãnh trong ngoại hình của người lính Tây Tiến:

“Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc

Quân xanh màu lá dữ oai hùm”

Không mọc tóc là kết quả của những trận sốt rét rừng khủng khiếp, ở nơi rùng thiêng nước độc, thuốc men và đồ ăn thiếu thốn nên không tránh khỏi đoàn quân ai cũng xanh như tàu lá. Ẩn sâu trong ngoại hình đó là sức mạnh nội tâm và tâm hồn, khí phách của người lính Tây Tiến:

“Mắt trừng gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”

Câu thơ mang nguyên vẹn ước mơ, khao khát tận đáy lòng đang trào dâng và đong đầy trong ánh mắt của người lính. Họ hướng về đích đến cuối cùng – hạnh phúc, họ chiến đấu chính vì tương lai hạnh phúc mà họ khao khát, “dáng kiều thơm” tiếp thêm sức mạnh cho họ chiến đấu và chiến thắng.

Những người lính Tây Tiến của Quang Dũng lúc sống anh dũng đến lúc chết vẫn anh hùng, tác giả không né tránh hiện thực tàn khốc, đau thương, đó là sự hi sinh:

“Anh bạn dãi dầu không bước nữa

Gục lên súng mũ bỏ quên đời”;

“Rải rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”;

“Áo bào thay chiếu anh về ất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành”.

Tuy có đến ba lần tác giả nhắc đến sự hi sinh nhưng không hề thấy một từ “chết” nào, dường như người lính ngã xuống chỉ là đang dừng nghỉ chân, cái chết không phải là ngừng chiến đấu, vì tâm hồn và ước nguyện của người lính vẫn còn sống mãi với thời gian. Các anh tuy đã ngã xuống nhưng đã trao những ngọn lửa tuổi trẻ cho đồng đội của mình để tiếp tục trên con đường cách mạng đầy vinh quang. Sự hi sinh của các anh không khỏi khiến cho người đọc cảm thấy nghẹn ngào, “Rải rác” chính là thể hiện cho sự lạnh lẽo, cô quạnh, hoang vắng nơi các anh nằm, khiến chúng ta thêm phần xót xa và đau đớn trước những đôi cánh của lí tưởng quên mình vì Tổ quốc. Tuy nhiên vẻ đẹp trong tâm hồn của người lính Tây Tiến đã phần nào xoa dịu đi nỗi đau xót đó “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”. Có lẽ đỗi với toàn thể nhân dân Việt Nam ta, hình tượng của người lính nói chung và người lính Tây Tiến nói riêng sẽ tồn tại mãi mãi, trở thành bất tử với muôn đời. Dù cho dòng lịch sử có biến đổi thăng trầm nhưng nối tiếp những thế hệ sau vẫn nhớ tới các anh như hình tượng đẹp đẽ nhất.

Qua dòng hồi tưởng và nỗi nhớ của Quang Dũng, chúng ta thấy được những chiến sĩ trong đoàn binh Tây Tiến hiện lên giữa những khó khăn, gian khổ, hi sinh nhưng không lúc nào quên đi sự lạc quan yêu đời. Bài thơ mang âm hưởng lúc thì dữ dội, sôi nổi, lúc lại vang vọng trầm lắng, mang người đọc trở về với quá khứ xa xưa của dân tộc.